Ev Hayvanı Alerjenleri

EV HAYVANI ALLERJENLERİNİN ÖZELLİKLERİ
Kedi ve köpek en sık allerji nedeni olan ev hayvanlarıdır. Özellikle kedi allerjisinin çok yaygın olduğu bilinmektedir. Kedi beslenmeyen evlerde bile kedi allerjenleri tespit edilmektedir.
Kedilerde birçok alerjik vücut proteini bulunur. Bunların en önemlisi Fel d 1 allerjenidir. Bu allerjen kıl foliküllerinde ve tükrük bezlerinde üretilir. Erkek kedilerin daha fazla allerjen oluşturduğu ve kastrasyonun erkek kedide allerjen üretimini azalttığı gösterilmiştir.
Köpeklere özgü olan birçok allerjen de tanımlanmıştır. En önemlisi Can f 1 antijenidir. Köpeğin kıl, deri döküntüleri ve salyasında bulunur.
Fare, rat, hamster, kobay ve tavşan gibi kemirgenlerin de allerji yapabildiği saptanmıştır.
Birçok çalışmada hiç hayvan beslenmemiş olan evlerde bile yoğun miktarda kedi ve köpek allerjeni bulunduğu gösterilmiştir. Halka açık binalar, toplu taşıma araçları ve okullarda da kedi ve köpek allerjeni yoğun olarak bulunmaktadır.

Ev hayvanı allerjenlerinin bu kadar yaygın olarak tespit edilmesinin nedeni allerjenlerin bir ortamdan diğerine taşınmasına bağlıdır. Çünkü özellikle kedi allerjenleri çok yapışkandır. Evinde kedisi olan kişilerin giysileri üzerinde taşınabilir. Ev içinde de eşyaların yüzeyine, halılara hatta duvarlara yapışarak aylarca orada kalabilir.

KORUNMA
Korunamada tek etkili yöntem hayvanın evden uzaklaştırmasıdır. Ancak özellikle kedi allerjenleri, hayvan uzaklaştırılsa bile aylarca ev içinde mevcudiyetini sürdürebilir. Bu nedenle kedi evden uzaklaştırıldıktan sonra evde geniş kapsamlı temizlik yapılması gerekir.
ANCAK; alerji hastalarının çoğu kedilerinden (veya köpeklerinden) ayrılmayı kabul etmez. Bu durumda diğer korunma yöntemleri denenmelidir.
Ne yazık ki, bu yöntemlerin hiçbirisi kalıcı yarar sağlamaz. Hayvan evde kaldığı sürece, antijen miktarı bir hafta içinde eski düzeyine dönecektir.

Neler yapılabilir?
Hayvan evin belirli bölümlerinde tutulmalıdır ve özellikle yatak odasına sokulmamalıdır.
Kedi girmiyor olsa bile yatak odasının kapısı mutlaka kapalı tutulmalıdır. Çünkü kedi allerjenleri çok küçük partiküllerdir ve hava akımı ile kolaylıkla taşınabilir.
Allerjenlerin daha kolay yerleşebileceği halı, kumaş kaplı mobilyalar, tüylü oyuncaklar vb mümkün olduğu kadar azaltılmalı, yatak odasında ise hiç bulundurulmamalıdır.
Ev hergün havalandırılmalı, sık aralıklarla özel filtreli ya da sulu sistem elektrikli süpürge ile süpürülmelidir (klasik elektrikli süpürgeler, allerjenleri tahliye havası ile tekrar ortama vermektedir).
Özellikle yatak odasında, HEPA filtreli hava temizleyici cihazlar havadaki allerjen miktarını azaltmada faydalı olabilir.
Faydası olmayan girişimler
Kediyi hergün (ya da haftada birkaç kez) yıkamak ise kediye eziyetten ve sağlığını bozmaktan ileri gitmeyen bir önlemdir. Sık yıkanma hayvanın cildindeki doğal yağ tabakasının aşınmasına, derisinde kuruma ve kabuklanmaya neden olacaktır.
Kediyi yıkarken tannik asit içeren preparatlar kullanmak ta çözüm değildir. Bu maddenin allerjen düzeyini bir miktar azalttığı gösterilmiştir. Ama etkisi zayıftır ve rutin olarak kullanılması önerilen bir madde değildir.